به عنوان فردی که در یک کمپانی اینترنت اشیا کار می کند، این سوالی است که مدام با آن رو به رو می شوم. حال می تواند از طرف یک دوست باشد، عضوی از خانواده یا یک شخص غریبه! زمانی که گفتگوی ما به شغل و حرفه من میرسد، پاسخ من “کار کردن در یک کمپانی رو به رشد آیوتی” است. البته به ناچار متوجه می شوم که در ابتدا باید آیوتی را معرفی و تشریح کنم. همچنین پس از تحقیق متوجه شدم که اگر عبارت “آیوتی چیست” را گوگل کنید، بسیاری از پاسخ ها به شکل غیر ضروری فنی یا تکنیکال هستند. برای نمونه به تعریف زیر رجوع کنید :
اینترنت اشیا یک سیستم از دستگاه های پردازشی متصل شده، ماشین های دیجیتال و مکانیکی، اشیا، حیوانات یا انسان ها است که هر یک دارای هویت منحصر به فردی هستند و قابلیت انتقال داده از طریق شبکه، بدون نیاز به ارتباطات انسان-به-انسان یا انسان- به-کامپیوتر را دارا باشد.
اگر شما عبارت بالا رو خوانده باشید و بعد از آن بگویید ” اوکی… بعدش چی؟!” لازم است بدانید تنها فردی نیستید که چنین عکس العملی دارید. خیلی از افراد نمی خواهند یا نیازی ندارند که وارد بخش های بسیار جزیی و فنی آیوتی شوند. بنابراین در این مقاله، یک توضیح بسیار ساده ای از اینترنت اشیا ارائه می شود و اینکه چه معنایی برای شما خواهد داشت. این مقاله همچنین می تواند به عنوان یک منبع با افرادی که علاقه دارند تا با اینترنت اشیا آشنا شوند ( مانند دوستان، اعضای خانواده و مشتریان) به اشتراک گذاشته شود. قبل از این که بحث اصلی را شروع کنیم لازم به ذکر است که “اینترنت اشیا” و “آیوتی” اشاره به یک مفهوم مشترک دارند که مدام از آنها به عنوان نام این تکنولوژی استفاده می شود.
توضیح اینترنت اشیا (آیوتی) : ساده و غیر تکنیکال
الان شما این مقاله را به چه طریقی مطالعه می کنید؟ ممکن است بوسیله کامپیوتر رومیزی، موبایل، تبلت و یا هر وسیله دیگر باشد که به اینترنت متصل است. اتصال به اینترنت یک مسئله فوق العاده است که برای ما منافع متعددی ایجاد می کند که پیش تر از آن ممکن نبود. به چند سال قبل فکر کنید؛ زمانی که تلفن های همراه معمولی پیش از پیدایش مدل هوشمند آنها مورد استفاده قرار می گرفتند. به طور حتم می توانستید به وسیله آنها تماس بگیرید و یا حتی پیامک ارسال کنید ولی، امروزه می توانید بر روی تلفن های همراه کتاب بخوانید، فیلم تماشا کنید و حتی به هر موسیقی دست پیدا کنید و آنها را اجرا کنید. حتی تمام موارد شگفت انگیز قبلی، تنها بخشی از توانمندی ها و قابلیت های تلفن های همراه هوشمند امروزی است.
نکته آن است که اتصال اشیا به اینترنت سودمندی و ارزش های افزوده شگفت انگیزی ایجاد می کند. ما همگی شاهد این مزایا در تلفن های هوشمند، لپ تاپ ها و تبلت ها خود بوده ایم. این موضوع در مورد هر چیز دیگر هم صدق می کند. درست خواندید، هر چیز! اینترنت اشیا در واقع یک مفهوم بسیار ساده است، در واقع هدف آن است که با هر چیزی در جهان بتوان ارتباط برقرار کرد و به نحوی آنها را به اینترنت متصل کنیم.
“اینترنت اشیا در واقع یک مفهوم بسیار ساده است، در واقع هدف آن است که با هر چیزی در جهان بتوان ارتباط برقرار کرد و به نحوی آنها را به اینترنت متصل کنیم.”
در حقیقت فکر می کنم علت ایجاد سردرگمی برای افراد هنگام مواجه شدن با واژه آیوتی، تعریف اینترنت اشیا به صورت بسیار مشخص و دقیق نیست بلکه، علت اصلی این ابهام تعریف آن به صورت بسیار گسترده و آزادانه است. به طوری که آنها هنگام تجسم این مفهوم در ذهنشان، به علت تعدد مثال ها و احتمالات دچار مشکل می شوند. برای کمک به شفاف شدن این موضوع، گمان میکنم ضروریست تا مزایای اتصال به اینترنت را درک کنیم. اصلا برای چه نیازمند آن هستیم که هرچیزی را به اینترنت متصل کنیم؟!
برای چه اینترنت اشیا مهم است
زمانی که چیزی به اینترنت متصل است، بدین مفهوم است که می تواند اطلاعاتی را ارسال کند، دریافت کند یا هر دوی آن را انجام دهد. قابلیت ارسال یا دریافت اطلاعات اشیا را هوشمند میسازد و هوشمندی یک ویژگی خوب محسوب می شود. اجاز دهید بار دیگر مثال تلفن همراه هوشمند را مطرح کنیم. در حال حاضر می توانید به هر آهنگی که علاقه دارید در سراسر جهان دست پیدا کنید و آن را گوش دهید. ولی این به آن مفهوم نیست که تمام آهنگ های جهان در گوشی شما ذخیره شده اند. علت آن است که همه آهنگ ها در نقطه ای دیگر از جهان در فضایی ذخیره شده اند و گوشی تلفن همراه هوشمند شما با ارسال اطلاعاتی ( تقاضا برای دستیابی به یک آهنگ) و دریافت اطلاعات ( بازگشت پاسخ درخواست و پخش آن آهنگ در تلفن همراهتان) قادر به پخش موزیک مورد نظرتان است.
اشیا برای آنکه هوشمند باشند نیازی ندارند تا قابلیت ذخیره سازی و پردازشی بسیار قابل توجهی داشته باشند. تنها کار مورد نیاز اتصال آن شی به دستگاهی با قابلیت ذخیره سازی و پردازشی زیاد است. بنابراین برقراری اتصال بسیار جالب و کاربردی است. در آیوتی، تمام اشیایی که به اینترنت متصل هستند در یکی از 3 دسته بندی زیر قرار می گیرند:
1- اشیایی که اطلاعات را جمع آوری و سپس ارسال می کنند.
2- اشیایی که اطلاعات را دریافت می کنند و به فراخور آنها عملیاتی را انجام می دهند.
3- اشیایی که هر دو مورد بالا را انجام می دهند.
هر 3 مورد بالا مزایای بسیار زیادی دارند که شامل حال دیگری می شود.
1- جمع آوری و ارسال اطلاعات
این حالت به معنای سنسورها است. سنسورها می توانند شامل تشخیص دما و رطوبت، تشخیص حرکت، کیفیت هوا، تشخیص نور، یا یکی از هزاران مورد دیگر باشند. این سنسورها، به همراه اتصالی که برقرار می کنند، به ما اجازه می دهند تا به شکل اتوماتیک از محیط اطلاعات را جمع آوری کنیم تا به واسطه این داده ها تصمیم های هوشمندانه تری را اتخاذ کنیم.
در یک مزرعه، اگر داده های دریافت شده به شکل اتوماتیک که خبر از میزان رطوبت خاک دارد به اطلاع کشاورزان برسد، زمان دقیق و بهینه آبیاری زمین کشاورزی برای آنها محرز می شود. به جای آنکه آبیاری زیاد باشد ( که باعث افزایش هزینه و هدر رفت آب می شود) یا کم باشد ( که موجب خرابی محصولات است)، کشاورزان مطمئن هستند که محصولاتشان به اندازه کافی و مورد نیاز آبیاری می شوند. در این حالت هم کشاورزان سود بیشتری عایدشان می شود و هم دنیا غذای سالم تر و بیشتری برای مصرف خواهد داشت. درست مثل حس بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه و چشیدن که به ما انسان ها اجازه می دهند دنیا را بهتر درک کنیم، سنسورها با اطلاعاتی که به ماشین ها و دستگاه ها می دهند، درک دنیا را برای آنها ممکن میسازند.
2- دریافت اطلاعات و انجام عملیات بر اساس آن
این تجهیزات معمولا به عنوان محرک شناخته می شوند. تقریبا می توان گفت همگی ما با ماشین هایی که اطلاعاتی دریافت می کنند و بر حسب آنها عملیاتی انجام می دهند آشنایی کافی داریم. پرینتر شما سند یا فایلی را دریافت می کند و آن را چاپ می کند. ماشینتان سیگنالی از سوییچ خودرو دریافت می کند و سپس درها را برای شما باز می کند. مثال های بیشماری از اینگونه تجهیزات وجود دارد. حال می خواهد به سادگی ارسال یک دستور ساده مانند “روشن کن” باشد یا به پیچیدگی ارسال یک مدل سه بعدی برای پرینتر 3D، برای ما روشن است که امکان ارسال فرامین به ماشین ها از فواصل بسیار دور هم ممکن است. خب این چه مفهومی دارد؟
قدرت واقعی آیوتی زمانی نمایان می شود که اشیا قادر باشند هر 2 مورد مذکور را انجام دهند. منظورمان اشیایی است که علاوه بر جمع آوری اطلاعات و ارسال آنها، توانمندی دریافت اطلاعات و انجام عملیاتی بر اساس آنها را داشته باشند.
3- انجام دادن هر 2 عملیات مذکور
اجازه بدین به سرعت به مثال کشاورزی برگردیم. سنسورها میزان رطوبت خاک را جمع آوری می کنند تا به کشاورزان اطلاع دهند زمان درست و مقدار آبیاری چقدر باشد ولی ذکر این نکته ضروریست که واقعا نیازی به اطلاع رسانی به کشاورزان در این خصوص نیست! در عوض سیستم های آبیاری پس از دریافت این اطلاعات در صورت لزوم می توانند به صورت اتوماتیک شروع به آبیاری زمین و منطقه مورد نظر کنند. حتی می توان یک قدم رو به جلوتر برداشت. اگر سیستم های آبرسانی، اطلاعاتی در خصوص آب و هوا از طریق اتصال اینترنتی که دارند دریافت کردند، می توانند تصمیم گیری کنند که علی رغم رطوبت کم، از آبیاری دست بکشند زیرا بارش باران پیش بینی شده می تواند آب مورد نیاز زمین زراعی را تامین کند.
البته همه چیز اینجا متوقف نمی شود! تمام این اطلاعات در مورد رطوبت زمین، میزان آبی که سیستم های آبرسانی تامین می کنند و رشد و سلامت محصولات پس از جمع آوری از مزرعه به سوپر کامپیوترهایی ارسال می شوند که به کمک الگوریتم های بینظیر قادرند تا با کنار هم قرار دادن این اطلاعات، آنالیزها و پیشبینی های فوق العاده ای ارائه دهند. همه این موارد تنها از طریق یک سنسور امکان پذیر شد. حال سنسورهای دیگری نظیر نور، کیفیت هوا و دما اضافه کنید تا با کمک قدرت یادگیری الگوریتم های این سوپر کامپیوترها آنالیزها و کاربردهای بسیار بیشتر این فناوری را تجربه کنید. با وجود ده ها، صدها و حتی هزاران مزرعه که اطلاعات آنها جمع آوری می شوند، این الگوریتم ها آنالیزها و خدمات بسیار دقیق تر و جامع تری برای بهره وری از محصولات زراعی حتی در سطح یک زیست بوم فراهم می کنند.
جمع بندی
در این مقاله سعی شد تا با حداقل سازی موضوعات تکنیکی، مفهوم اینترنت اشیا معرفی شود. امیدواریم که بعد از خواندن آن حداقل بخش کوچکی از توان و پتانسیل اینترنت اشیا نمایان شده باشد. اینترنت اشیا فناوری رو به رشد است که پایه گذار بسیاری از تحول های صنعتی و مدل های کسب و کار آینده خواهد بود. در انتها شایان ذکر است که توسعه اینترنت اشیا تنها وابسته به متخصصان حوزه آی تی و الکترونیک نیست و هریک از تخصص ها توانایی اثر گذاری شگرفی را در آن خواهند داشت.
